Mentale gezondheid van jongeren in West-Brabant tijdens de corona crisis achteruit gegaan
Uit onderzoek van de GGD West-Brabant onder tweede- en vierdeklassers blijkt dat middelbare scholieren zich in 2021 minder gelukkig voelden dan vóór de coronaperiode, in 2019. Gebeurtenissen tijdens de coronaperiode, zoals quarantaine, coronabesmetting en ziekte of overlijden van een naaste, kunnen grote impact hebben gehad op het welzijn van jongeren. Driekwart van de leerlingen maakte tijdens de coronacrisis minstens een van deze gebeurtenissen mee en 20% van de leerlingen gaf aan hier nog last van te hebben.
Dit blijkt uit de Corona Gezondheidsmonitor Jeugd 2021 (onder bijna 10.362 leerlingen), een onderzoek uitgevoerd door GGD in het najaar van 2021. De resultaten van dit onderzoek geven aanleiding tot aandacht voor mentale gezondheid en passende maatregelen.
Geluk
In 2019 gaf 84% van de leerlingen aan (zeer) gelukkig te zijn, in het najaar van 2021 was dit aandeel gedaald naar 76%. Het aandeel leerlingen dat aangaf (zeer) gelukkig te zijn, is hoger onder jongens in vergelijking met meisjes en onder tweedeklassers vergeleken met vierdeklassers.
Gebeurtenissen tijdens de coronaperiode
Gebeurtenissen meegemaakt tijdens de coronaperiode, zoals quarantaine, coronabesmetting, ziekenhuisopname en ziekte of overlijden van een naaste (al dan niet door corona), hebben grote impact op een deel van de tweede- en vierdeklassers. Driekwart van de leerlingen maakte tijdens de coronacrisis minstens één van deze gebeurtenissen mee; zo zat ruim de helft op enig moment in quarantaine. Eén op de vijf leerlingen gaf aan nog last te hebben van een dergelijke gebeurtenis. Gebeurtenissen tijdens de coronaperiode met de grootste impact waren overlijden van een naaste en eigen ziekenhuisopname. Van de leerlingen die in het ziekenhuis hebben gelegen door corona of iets anders (4%) had een derde hier nog last van.
Impact gebeurtenissen tijdens de coronaperiode
Hoewel voor het merendeel van de leerlingen de impact van gebeurtenissen tijdens de coronaperiode beperkt blijkt te zijn, heeft een klein deel van de leerlingen (7%) een verhoogde kans op ernstige psychosociale klachten. Dat blijkt uit de resultaten van een vragenlijst die posttraumatische stressklachten meet. De leerlingen met deze klachten voelden zich minder vaak gelukkig (47%). Daarnaast ervaarden deze leerlingen vaker psychische klachten, stress en eenzaamheid, hadden zij vaker suïcidegedachten en vaker extra steun of hulp nodig tijdens de coronaperiode. Leerlingen met deze ernstige psychosociale klachten vormen een kwetsbare groep.
Veerkracht en vertrouwen in de toekomst
Om veerkracht te meten is onder andere gevraagd of jongeren na een moeilijke periode weer snel herstellen. Voor twee derde van de jongeren geldt dit. De helft heeft veel vertrouwen in de toekomst.
Structurele aandacht voor mentale gezondheid van jongeren
De resultaten van dit onderzoek vragen om structurele aandacht voor de mentale gezondheid van jongeren en proactief handelen als er zorgelijke signalen zijn. Daarnaast is en blijft een laagdrempelige toegang tot zorg voor jongeren nodig, waar zij op eigen initiatief terechtkunnen met hun vragen of zorgen. Het speerpunt hierbij is het versterken van mentale veerkracht (vermogen om te herstellen van stress en tegenslag). Belangrijk daarbij is dat jongeren zich vroegtijdig bewust worden van hun eigen mentale problemen en dit zonder taboe bespreekbaar durven maken in hun omgeving, maar vooral ook hun veerkracht te versterken.
