Gezondheid van jeugd in West-Brabant blijft kwetsbaar

Onder de jeugd in de regio West-Brabant zijn meer drinkers dan landelijk. Jeugdigen ervaren bovendien vaak stress en hun mentale gezondheid blijft kwetsbaar. Wel ervaren zij voldoende steun van hun omgeving. Dit blijkt uit de Gezondheidsmonitor Jeugd die is uitgevoerd in het najaar van 2023. Bijna 10.000 middelbare scholieren uit de regio West-Brabant vulden de online vragenlijst in over hun gezondheid, welzijn en leefgewoonten. Het ging om leerlingen uit de klassen 2 en 4 van het voortgezet onderwijs.  Het doel, een gezonde generatie in 2040, uit het Gezond en Actief Leven Akkoord is nog niet binnen bereik.

Meer drinkers onder de jeugd in West-Brabant dan landelijk

Ondanks de aandacht voor alcohol en NIX18 zijn er nog steeds veel middelbare scholieren in het werkgebied van de GGD West-Brabant die al op jonge leeftijd alcohol drinken. 30% van de jeugdigen gaf aan in de afgelopen 4 weken alcohol te hebben gedronken. Dit is hoger dan het landelijke gemiddelde van 27%. Eén op de vijf van de ondervraagde scholieren heeft in de afgelopen 4 weken wel eens 5 of meer glazen alcohol gedronken en 17% geeft aan in de afgelopen 4 weken dronken te zijn geweest. Het alcoholgebruik neemt toe naarmate de scholieren ouder worden. De jeugd drinkt vooral bij vrienden of vriendinnen, thuis en in horecagelegenheden. Meer dan de helft (56%) van de middelbare scholieren die drinken geeft aan dat ouders het drinken van alcohol goed vinden of er niets van zeggen.

Ook zorgwekkend is het aantal scholieren dat rookt of vapet. De jeugd in West-Brabant is de afgelopen 2 jaar meer gaan roken (van 4% in 2021 naar 5% in 2023). Daarnaast geeft 11% van de jeugdigen in onze regio aan minimaal wekelijks te vapen en zegt een op de drie ooit gevapet te hebben.

Actief in de vrije tijd

De jeugd in West-Brabant is vrij actief in de vrije tijd en vaak ook in verenigingsverband. Acht van de tien middelbare scholieren fietsen of lopen elke dag naar school of stage. 89% sport minstens 1x in de week, 76% doet dit bij een club of sportschool. Toch voldoet maar 14% van de jeugd aan de beweegrichtlijn van dagelijks minstens een uur bewegen.

Ook het sociale-mediagebruik blijft hoog; 13% van de scholieren loopt risico op problematisch gebruik van sociale media (10% in 2021). Zij geven onder andere aan er slaap door tekort te komen of hun huiswerk ervoor af te raffelen.

“Iedereen moet gezond kunnen opgroeien”

Deze resultaten bevestigen dat investeren in de gezondheid van onze jeugd belangrijk blijft. De uitgangspunten van het Gezond Actief Leven Akkoord (GALA) en het Integraal Zorgakkoord (IZA) kunnen onze gemeenten hierbij helpen.

Sebastiaan Baan, directeur publieke gezondheid GGD West-Brabant: “Gezond opgroeien moet voor ieder kind en jeugdige mogelijk zijn. De mentale gezondheid van onze jeugdigen blijft kwetsbaar. Ik maak me grote zorgen over deze ontwikkeling. Naast de toename van stress zien we ook een toename van ongezond gedrag. Het wordt tijd dat we samen met jeugdigen, ouders en anderen om hen heen deze negatieve trend gaan keren. We weten dat preventie de sleutel is tot een gezonde toekomst. De GGD zal daar vol op inzetten. Dit doen we samen. Samen met de jeugdigen, ouders en anderen om hen heen zullen we voorlichting moeten geven over wat de risico’s zijn. Alleen samen maken we gezond gewoon.”

Gezondheidsmonitor Jeugd 2023

De Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 is een onderzoek van alle GGD’en, in samenwerking met het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). In totaal vulden landelijk ruim 188.000 leerlingen van 885 scholen van het regulier voortgezet onderwijs een vragenlijst in over gezondheid, leefstijl en welzijn. Het onderzoek vond plaats in het najaar van 2023. Lokale en regionale beleidsmakers en het ministerie van VWS gebruiken de resultaten van de monitor gebruiken om beleid te maken en onderbouwen.

Alle uitkomsten van de Gezondheidsmonitor Jeugd 2023 staan in de Brabantscan. Hier zijn ook alle gegevens van eerdere monitors te vinden.